بادام (Prunus dulcis, مترادف (زیستشناسی) Prunus amygdalus) نوعی میوه است که درخت آن بومی ایران و کشورهای اطراف[۳][۴][۵] و آسیای مرکزی[۶] است اما در مناطق بسیاری کشت میشود. حدود ۲۷ درصد از کل بادام ایران در شهرستان سامان از توابع استان چهارمحال و بختیاری تولید میشود که از لحاظ کیفیت، شهرت جهانی دارد. شهرستان سامان با برداشت سالیانه ۱۸ هزار تن بادام، طی ۱۲ سال گذشته رتبه نخست تولید بادام در سطح کشور را داراست و بیشترین میزان بادام طی سالهای گذشته به هندوستان صادر شده است.[۷] شهرستان سامان، تنها تولید کننده و صادرکننده «بادام مامایی» در کشور است. مجموع سطح باغات بادام در استان چهارمحال حدود ۲۰ هزار هکتار است که حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد این میزان به بادام مامایی اختصاص دارد.[۸]
ارتفاع درخت بادام ۴ تا ۱۰ متر است و قطر آن نیز میتواند به بیش از ۳۰ سانتیمتر برسد. نوع خودروی آن را که هستههای کوچک دارد، «اَرْژَن» مینامند.[۹]
بزرگترین کشورهای تولیدکننده بادام در دنیا ایالات متحده آمریکا و اسپانیا هستند. ایران با تولید ۶٪ در رتبه پنجم تولیدکنندگان این میوه قرار دارد. ۴۹٪ دانه بادام را روغن تشکیل میدهد که ۶۲٪ آن اولئیک اسید غیر اشباع، ۲۴٪ لینولئیک اسید غیراشباع، و ۶٪ آن پالمیتیک اسید اشباع است. مقدار انرژی موجود در هر ۱۰۰ گرم مغز بادام، ۵۷۶ کیلوکالری است. بزرگترین بادامستانهای دیم در ایران، در شهرستان کوهسرخ خراسان رضوی و هماشهر و منطقه قهستان در کرمان
سامان؛ قطب تولید بادام ایران
در استان چهارمحال و بختیاری حدود ۱۸ هزار و ۲۰۹ هکتار بادامستان با ۲۴ هزار تن تولید و اشتغالزایی ۲۰ هزار نفر وجود دارد. در شهرستان سامان هم ۱۴ هزار و ۱۹۸ هکتار باغ با تولید ۶۸ هزار و ۳۱۵ تن انواع محصولات دارد که ۹ هزار و ۵۲۵ هکتار با ۱۷ هزار و ۵۰ تن محصول مختص بادام مامایی، سفید، شاهرودی، سنگی و ربیع است.شهرک تخصصی بادام سامان
شهرستان سامان به عنوان قطب تولید بادام ایران شناخته میشود که به همین منظور عملیات احداث شهرک تخصصی بادام در شهر سامان در حال انجام است که ۸۰ واحد صنعتی در شهرک تخصصی بادام سامان بهعنوان تنها ناحیه تخصصی صنعتی بادام ایران مستقر میشوند.این ناحیه صنعتی با هدف بسترسازی برای استقرار واحدهای بستهبندی و فرآوری محصولات باغی در زمینی به وسعت ۳۰ هکتار راهاندازی خواهد شد و برای اجرای این طرح ۵۷ میلیارد ریال از اعتبارات شرکت شهرکهای صنعتی استان اختصاص داده شد. برای اجرای این طرح ۶ کیلومتر عملیات خاکی، زیرسازی، جدپلگذاری، معابر داخلی و جاده دسترسی احداث میشود و برای تکمیل و بهرهبرداری از این طرح تا ۲ سال آینده ۱۵۰ میلیارد ریال هزینه خواهد شد.[۱۱]
منطقه تولید عمده بادام، کالیفرنیا در آمریکا است، بین فوریه و مارس، شکوفههایی که شباهت زیادی به شکوفهٔ گیلاس دارند، شکوفا میشوند. نوع آب و هوا در این زمان، میزان تولید بادام در آن سال را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد. از وضعیت گل اطلاعات بسیار مهمی در مورد برداشت محصول در آن سال به دست میآید؛ بنابراین، هر مرحله از وضعیت گل نام بخصوصی دارد:
تراشه سبز، به جوانههای سبز بادام گفته میشود. این مرحله قبل از بهوجود آمدن جوانهٔ صورتی است.
جوانه صورتی، جوانه به رنگ صورتی دیده میشود.
پاپ کورن، جوانه مانند پاپ کورن متورم شده ولی هنوز باز نشدهاست.
شکوفه، شکوفایی کامل
پتال فول، ریزش گلبرگ
ژاکت، گلبرگها ریختهاست و تنها کاسه گل باقیماندهاست.
خارج از ژاکت، کاسه گل جای خود را به میوه دادهاست.[۱۳]
منبع : ویکی پدیا